Τι είναι ο Τραυλισμός; Πότε και γιατί εμφανίζεται

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο τραυλισμός είναι μια δυσκολία στη ροή της ομιλίας.  Αποτελεί μία σύνθετη διαταραχή κατά την οποία το πρόσωπο που τραυλίζει γνωρίζει ακριβώς αυτό που θέλει να πει αλλά δυσκολεύεται να εκφραστεί λόγω ακούσιων επαναλαμβανόμενων κολλημάτων, επαναλήψεων ή επιμηκύνσεων ήχων στην αρχή ή και στη μέση της λέξης. Συχνά συνοδεύονται από αντανακλαστικές συσπάσεις του προσώπου ή του σώματος.  Αποτελεί μια σοβαρή δυσκολία που έχει λεκτικές και συναισθηματικές διαστάσεις και μπορεί να επηρεάζει την κοινωνικότητα του παιδιού. Το παιδί που τραυλίζει για παράδειγμα διστάζει να κάνει φίλους, να συμμετέχει στο μάθημα, να απαντήσει στο τηλέφωνο.   

Ποια είναι η κλινική εικόνα ενός παιδιού που τραυλίζει;

Ο εξελικτικός τραυλισμός χαρακτηρίζεται από διάφορες πολύπλοκες συμπεριφορές, που χωρίζονται σε βασικές και δευτερεύουσες. Οι βασικές συμπεριφορές που συναντώνται στον εξελικτικό τραυλισμό είναι συνήθως:

Οι επαναλήψεις ήχων, φθόγγων: (π.χ. κ κ κ κ άνω)

Επαναλήψεις συλλαβών: (γα-γα-γα γαλα)
Οι επιμηκύνσεις ήχων (π.χ. γγγγγγάλα, εεεεμένα)
Τα μπλοκαρίσματα (π.χ. μπ….αμπα)

Οι δευτερεύουσες συμπεριφορές μπορεί να είναι κάποιες από τις ακόλουθες:
-Παρεμβολές (π.χ. σήμερα πήγα εεεεε στο σπίτι εεεε της μαμάς)
-Αντικατάσταση φοβικών λέξεων με άλλες (π.χ. Θέλω π..... (θέλοντας να πει παγωτό, αλλάζει και λέει γλυκό)
-Σωματικές σύνοδες συμπεριφορές (π.χ. κλείσιμο ματιών, κούνημα κεφαλής ή έντονη σύσπαση μυών του προσώπου.)
-Αρνητικά συναισθήματα και αυτοαντίληψη για την επικοινωνιακή ικανότητα.
 

Το ποσοστό των παιδιών προσχολικής ηλικίας που για κάποιο διάστημα της ζωής τους εμφάνισαν δυσκολίες ροής αγγίζει το περίπου το 5% . Τα 3/4 των παιδιών που αρχίζουν να τραυλίζουν θα ξεπεράσουν τη δυσκολία τους στη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας, ενώ στο 1% περίπου του γενικού πληθυσμού θα εγκατασταθεί ένα μακρόχρονο πρόβλημα. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας  εμφανίζεται με συχνότητα 1% του συνολικού πληθυσμού. Είναι 3 φορές συχνότερος σε οικογένειες με ανάλογο κληρονομικό ιστορικό και 4 φορές συχνότερος στα αγόρια από ότι στα κορίτσια.

 Ποιες είναι οι αιτίες του τραυλισμού;  

Δεν είναι ακόμα γνωστό τι προκαλεί τον τραυλισμό. Για δεκαετίες ερευνητές προσπαθούν να βρουν την απάντηση στο γιατί οι άνθρωποι τραυλίζουν και ως τώρα δεν έχει εντοπιστεί ένας μοναδικό παράγοντας, ο οποίος να ευθύνεται για την ανάπτυξη του τραυλισμού. Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Σύλλογο Λογοπαθολόγων ο τραυλισμός μπορεί να προκαλείται από διαφορετικούς παράγοντες σε κάθε άνθρωπο, ή να είναι αποτέλεσμα συνδυασμού αιτιών. Παρόλο που η αιτιολογία του τραυλισμού δεν έχει πλήρως κατανοηθεί, υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι προκύπτει από συνδυασμό οργανικών και περιβαλλοντικών παραγόντων όπως: Γενετικοί παράγοντες, Αναπτυξιακοί παράγοντες, Γλωσσικοί παράγοντες, Νευρολογικοί παράγοντες, Περιβαλλοντικοί παράγοντες.

Πώς εμφανίζεται ο τραυλισμός και σε ποια ηλικία;

Η εκδήλωση  του τραυλισμού γίνεται συνήθως κατά την περίοδο  της έντονης ανάπτυξης ομιλίας και γλώσσας καθώς το παιδί προοδεύει από τις προτάσεις με δύο λέξεις,  στην χρήση σύνθετων προτάσεων, γενικά σε ηλικία από 2 έως 5 αλλά μερικές φορές και από την ηλικία των 18 μηνών. Για πολλά παιδιά (όχι για όλα) η δυσχέρεια αυτή είναι ένα αναμενόμενο, φυσιολογικό και παροδικό χαρακτηριστικό του σταδίου εξέλιξης της ομιλίας στο οποίο βρίσκονται. Για άλλα παιδιά τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι τα σημάδια ενός αρχόμενου τραυλισμού.

Yairi, E. & Ambrose, N. (2005). Early Childhood Stuttering: For Clinicians By Clinicians

The child who stutters: “to the pediatrician” Stuttering Foundation of America-Μετάφραση από την .(ΟΕΕΔΡΟ)- Ομάδα Ειδικού Ενδιαφέροντος Διαταραχών Ροής Ομιλίας.

Yairi, E. (1997). Home environment and parent-child interaction in childhood stuttering.